1902 yılında gökbilimci Percival Lowell, kuyruklu yıldızların yörüngelerinin Neptün‘ün ötesinde bir gezegen olduğunu fark etti. Merak dolu bir yolculuğun başlangıcıydı bu! 1905’te, Arizona’daki gözlemevinde gizemli gezegeni aramaya başlayan Lowell, 1916’da hayatını kaybetti. Fakat mirası, Plüton’un peşindeki arayışı sürdürmek için bir ilham kaynağı oldu.
Karısı Constance, vasiyetine itiraz etti ve “Gezegen X” arayışı 1927’ye kadar askıya alındı. Ancak, yeni bir teleskop inşa edildikten sonra, Clyde Tombaugh adındaki genç bir gökbilimci, aramayı yeniden canlandırdı. Tombaugh, gökyüzündeki belirli bir bölgeyi fotoğraflayarak, iki plakanın görüntülerini karşılaştırmaya başladı. Nihayetinde, Ocak 1930’da Plüton’u keşfetti!
Plüton’un Adı Nasıl Konuldu?
Plüton’un keşfi, 13 Mart 1930’da tüm dünyaya duyuruldu. Bu haber, Oxford Üniversitesi’nde kahvaltıda kızı Venetia‘ya okunduğunda, mitolojide yeraltı dünyasının Roma tanrısı olan Plüton ismi önerildi. Venetia’nın önerisi, astronomlar tarafından kabul edildi ve bu şekilde, Plüton’un adı tarihe geçti.
Bir Ay ile Sıradışı İkili
Plüton yalnız gibi görünse de, gökbilimciler James Christy ve Robert Harrington, Plüton’un etrafında dönen bir ay keşfettiler: Charon. Charon, Plüton’un çapının yarısı kadar! Bu ikili, bazen çift gezegen olarak adlandırılıyor.
Plüton’un Yörüngesi ve Gizemleri
Plüton’un yörüngesi, diğer gezegenlerinkinden oldukça farklıdır. Dairesel bir yörünge yerine, elips şeklinde bir yörüngeye sahip. Plüton’un dış merkezliliği 0,251’dir ki bu da yörüngesinin Neptün’ün yörüngesini kesmesi anlamına gelir. 7 Şubat 1979’dan 11 Şubat 1999’a kadar Güneş’ten daha uzak bir konumda bulunuyordu!
Yeni Keşifler: Nix ve Hydra
Hubble Uzay Teleskobu sayesinde, Nix ve Hydra adında iki küçük uydu daha keşfedildi. Bu uydular, Plüton ve Charon’un etrafında dönerken kaotik bir şekilde sarsılmaktadır. Kerberos ve Styx adında iki uydu daha 2011 ve 2012 yıllarında keşfedildi!
New Horizons: Plüton’a Yolculuk
NASA, Plüton’u keşfetmek için New Horizons adlı bir uzay aracını tasarladı. Bu araç, Dünya’dan ayrılırken saatte 58.000 km hızla güneş sisteminin sonuna ulaştı. Plüton’a yaklaşırken, “balina” olarak adlandırılan karanlık bir bölge ve kalp şeklinde açık renkli bir alan gibi ilginç özellikler gözlemlendi.
Plüton’un Geleceği
Plüton, Güneş’ten o kadar uzakta ki bir yörüngeyi tamamlaması 248 Dünya yılını alıyor. Kim bilir, belki de insanlar ilk Plüton yeni yılını kutlamak için orada olacaklardır! Uzayda keşfedilecek daha çok şey var ve Plüton’un gizemleri hâlâ çözülmeyi bekliyor!